Элегия еврейских местечек.
Антоний Слонимский. ( 1895 - 1976)
Нет уже, не найдёшь в Польше еврейских местечек
В Хрубенове, Карчеве, Феленице, Бродах,
Искал бы напрасно в окнах зажжёных свечек,
В домах не услышал бы песен субботних.
Ничего от евреев, ни тряпки, ни тени,
Кровь песком засыпана, нету красной,
И синей известью чисто выбелены стены,
Как от заразы какой, или на великий праздник.
Свет месяца одинокого, холодного, чужого,
Льётся на шоссе, едва ночь настала.
Родные мои еврейские хлопцы, поэты душою,
Не найдём мы двух золотых месяцев Шагала.
Те месяцы над иной уже ходят планетой,
Отлетели, напуганы молчаньем понурым.
Нет уж тех местечек, где портной был поэтом,
Часовщик философом, брадобрей трубадуром.
Нет уж тех местечек, где библейские песни
Ветер с польскими сплетал неразделимо,
Где старики евреи в садах под сенью черешни
Оплакивали святые стены Иерусалима.
Нет уж тех местечек, стали тенью, преданьем,
И тень эта будет ложиться за нашим словом,
Покуда братство не приблизит снова
Народы, вскормленные вековечным страданьем.
• * *
Elegia miasteczek żydowskich
Słonimski Antoni
Nie masz już, nie masz w Polsce żydowskich miasteczek,
W Hrubieszowie, Karczewie, Brodach, Falenicy
Próżno byś szukał w oknach zapalonych świeczek,
I śpiewu nasłuchiwał z drewnianej bóżnicy.
Znikły resztki ostatnie, żydowskie łachmany,
Krew piaskiem przysypano, ślady uprzątnięto
I wapnem sinym czysto wybielono ściany
Jak po zarazie jakiejś lub na wielkie święto.
Błyszczy tu księżyc jeden, chłodny, blady, obcy,
Już za miastem na szosie, gdy noc się rozpala,
Krewni moi żydowscy, poetyczni chłopcy,
Nie odnajdą dwu złotych księżyców Chagala.
Te księżyce nad inną już chodzą planetą,
Odfrunęły spłoszone milczeniem ponurym.
Już nie ma tych miasteczek, gdzie szewc był poetą,
Zegarmistrz filozofem, fryzjer trubadurem.
Nie ma już tych miasteczek, gdzie biblijne pieśni
Wiatr łączył z polską piosnką i słowiańskim żalem,
Gdzie starzy Żydzi w sadach pod cieniem czereśni
Opłakiwali święte mury Jeruzalem.
Nie ma już tych miasteczek, przeminęły cieniem,
I cień ten kłaść się będzie między nasze słowa,
Nim się zbliżą bratersko i złączą od nowa
Dwa narody karmione stuleci cierpieniem.
***